Verzetten of verbinden

De samenleving klopt op de deur van de landbouw met (kritische) opinies over de landbouw en met uitnodigingen voor gesprek. De uitnodigingen komen uit verschillende hoeken: de Rijksadviseur voor het platteland (Prijsvraag Brood en Spelen), ketenpartijen voor nieuwe afspraken, projectontwikkelaars voor zonneparken op platteland, milieudefensie voor erfgesprekken, wetenschappers voor nieuwe kennis etc. Hoe reageren de sector en de boeren op deze uitnodigingen?

Verzetten
De stemming in de agrarische sector ten aanzien van de gevraagde maatschappelijke veranderingen is verdeeld. De boeren die ‘willen’ zijn op weg en geven invulling aan veranderingen en maken stappen. De grote groep heeft het lastig, ervaren de wensen van de samenleving als een ‘(onrechtvaardig) moeten’. Een reactie mede ingegeven doordat ze geen ruimte hebben of voelen om te bewegen. Deze boeren reageren schoorvoetend of met verzet op de uitnodigingen. Verzet in de vorm van boosheid, negatieve reacties, tegengeluid en verzet in de vorm van een nog krachtiger pr-offensief over hoe goed de sector het al doet. Verzet kan werken, zoals we de afgelopen weken hebben gezien rond de Oostvaardersplassen, het inkomen van de ING-topman en het ontslag van de Willem II coach. Maar verzet polariseert ook en leidt tot oplossingen voor de korte termijn om allereerst verdere schade en chaos te voorkomen. Het geeft vaak geen richting voor de lange termijn.

Verbinden
De andere reactie is verbinden. Samen met de samenleving zoeken naar oplossingen voor de complexe vraagstukken rond de landbouw. Verbinden creëert een andere positie voor de landbouw. Het zorgt voor maatschappelijke inbedding en waardering, sterker dan een imagocampagne ooit kan zijn. Het zorgt voor andere energie, sfeer, verhoudingen en relaties tussen boer en samenleving. Daarmee ontstaat er ruimte en kansen voor nieuwe richtingen en nieuwe agrarische verdienmodellen, zowel binnen de ketens (korte ketens, nieuwe producten, nieuwe afspraken met Retail) alsook rond onderwerpen als energie, duurzaamheid, biodiversiteit, landschapsbeheer, leefbaarheid platteland, etc. ‘Verbinden’ is vaak minder spectaculair als ‘verzetten’, maar het brengt vaak oplossingen die toekomstbestendig zijn.

‘Zin’ in veranderen
Verzet helpt als uitlaatklep, om iets te forceren. Voor de transities rond voedsel, duurzaamheid, klimaat en platteland zijn boer en samenleving samen verantwoordelijk. Je kunt dan beter meebewegen met de nieuwe tijd, dan je verzetten. Het vraagt van boeren en sector om de ‘zin’ van de gevraagde maatschappelijke veranderingen te zien en ook ‘zin’ te maken om te bewegen. Je ‘zou het moeten willen’, vanuit die houding kun je samen een weg vinden die goed is voor de boer en voor de samenleving, ook voor de lastige situaties die je onderweg zeker gaat tegen komen.

René

p.s. Ter inspiratie een lied van Stef Bos ‘Het roer moet om’. Een nummer over het thema, hoe ga je om met de nieuwe tijd als die op je afkomt. Het is uit zijn voorstelling de Kern. Een voorstelling die is aan te bevelen voor iedereen die bezig is met veranderingen. Bovendien is het leuk en mooi. Dan krijg je vanzelf zin!

Het roer moet om
Het roer moet om
De wind steekt op
De zeilen hoog
De koers verlegd
De ruimte om ons heen
Wordt kleiner
Wij zijn gevangen
In onszelf
Ramen open
Voor ons denken
Deuren open
Voor elkaar
Weg met alle vooroordelen
Weg met alle oorlogstaal

Het roer moet om
Het roer moet om
Het onverzinbare verzinnen
Het onbenoembare benoemen
Het onverklaarbare verklaren
En altijd blijven zoeken
Voorbij de grens
Van wat wij denken
Voorbij de grens
Van wie wij zijn
Voorbij onszelf
En wat we kennen
Een and’re wereld
Een nieuwe tijd

Het roer moet om
Het roer moet om
Het onverlangbare verlangen
Het onverzoenbare verzoenen
Het onbereikbare bereiken
En altijd blijven zoeken
Voorbij de grens
Van wat wij denken
Voorbij de grens
Van wie wij zijn
Voorbij onszelf
En wat we kennen
Een and’re wereld
Een nieuwe tijd
Tijd voor ruimte
Tijd voor schoonheid
Tijd voor toekomst
Tijd voor nu
Tijd voor dromen
Tijd voor samen
Tijd voor alles anders zien

Advertentie

• Blog
• Geen categorie